Bomenbeheer is het verzorgen en onderhouden van bomen zodat ze gezond en veilig blijven. Dit houdt in: het snoeien van takken, nieuwe bomen planten, regelmatig inspecteren op ziektes en plagen, behandelen van zieke bomen en soms verwijderen van dode of gevaarlijke bomen. Zo blijven bomen in stedelijke en landelijke gebieden mooi en dragen ze bij aan het milieu door zuurstofproductie en schaduw.
Hekwerkjes?
Heb je je al weleens afgevraagd waarom op verschillende plaatsen in de stad kastanjehouten hekwerkjes rond de bomen verschijnen? Zoals bij de twee grote treurwilgen in het Tinelpark, rond de tamme kastanjeboom in de Karmelietentuin, bij de oude beuk in de Sinte-Mettetuin of in het landschapspark op domein Tivoli?
Ze staan er niet zomaar. We willen namelijk veel bomen oud laten worden in de parken en daarbuiten. En die oude bomen hebben wat extra zorg nodig. Dan kunnen we ze zo lang mogelijk behouden op een gezonde en veilige manier.
De bomen zijn er dankbaar voor. Zo wordt de bodem rond hun fijne ondergrondse wortels niet platgetrapt. Zo blijft er genoeg zuurstof in de bodem en kunnen allerlei bodemdiertjes zoals wormen de grond gezond houden. Door het hekwerk kunnen ook de afgevallen bladeren blijven liggen in de herfst. De boom gebruikt die als voedsel. Allerlei bodemdiertjes verteren met behulp van bacteriën en schimmels de bladeren tot waardevolle voedingsbron voor de bomen. Zo is er opnieuw energie om het volgende jaar bladeren te maken of zaden en lekkere vruchten te produceren.
Die hekwerkjes zijn er dus om de gezondheid van de boom te behouden en verbeteren, maar vaak ook om jou te beschermen. Sommige boomsoorten durven wel eens een tak afwerpen. Je klimt dus beter niet over het hekwerk.
Veteraanbomen
Bomen hebben verschillende levensfases. Een jonge boom wil vooral in de hoogte groeien. Een volwassen boom zal niet meer hoger worden maar de stam zal wel nog dikker worden. In de laatste levensfases van een boom heeft de boom niet meer genoeg energie en wil de boom terug wat kleiner worden. Deze levensfase is erg waardevol op ecologisch vlak. Dit betekent zeker niet het einde van de boom.
Deze oude bomen vormen vaak een indrukwekkend zicht in het park. Het zijn stille getuigen van een rijke geschiedenis. Ze zitten vaak vol met holtes waardoor het ook ecologische schatkamers zijn. Je kan op het dode hout bijzondere schimmels en paddenstoelen terugvinden. Vleermuizen en vogels vinden er hun thuis. Er zijn heel veel insecten zoals kevertjes die graag profiteren van de loshangende schors. Oude bomen in deze levensfase noemen we veteraanbomen.
Om deze waardevolle veteraanbomen nog langer te kunnen behouden op een veilige manier vragen ze een aangepast onderhoud specifiek afgestemd op de situatie van de boom. Zo werken we binnenkort voor de tamme kastanje in het buurtpark Langen hof een beheerplan uit specifiek gericht op de noden van deze boom.
Ecovelling
Ecovelling is een duurzame manier van bomen kappen. We passen een selectieve kapping toe, waardoor de biodiversiteit behouden blijft en de bodemverstoring minimaal is. Zo behouden we bijvoorbeeld de stam van de boom. Die kan dan jaren dienen als schuilplaats voor allerlei dieren, insecten of als voedingsbodem voor zwammen.
Beuk in de Sinte-Mettetuin
We hebben deze techniek ook toegepast op de beuk in de Sinte-Mettetuin. Bij de laatste controle van de monumentale beuk bleek dat de boom in slechte conditie was en niet langer veilig was voor de parkbezoekers. Een groot aantal takken van de monumentale boom waren volledig afgestorven. De boom vertoonde geen tekenen meer van groeikracht en zijn gezondheid ging heel snel achteruit.
Om de veiligheid te garanderen konden slechts enkele lage grote zijtakken en de stam behouden blijven.
Opvolging verzekerd
Beuk is gevoelig aan de gevolgen van klimaatverandering. Door droogte, hitte en natte winters is de aanplanting van nieuwe beukenbomen niet altijd succesvol. Maar heb je de nieuwe jonge boom in de buurt al gezien? Met geduld en goede zorgen wordt die later ook zo’n prachtexemplaar.
