Ga in de eerste plaats na of er vergunningen of bouwtoelatingen gelden voor je perceel:
- Via openbaarheid van bestuur.
- Via het stadsarchief, als het perceel niet in één van de deelgemeenten gelegen is.
Voor oude gebouwen en constructies is het mogelijk dat er geen vergunningen gekend zijn in de archieven. In dat geval is het vaak moeilijk om de vergunde toestand te achterhalen. Om die reden voorziet de wetgeving in een ‘vermoeden van vergunning’ dat onder bepaalde voorwaarden kan worden vastgesteld. Het vermoeden van vergunning maakt het mogelijk om constructies als 'vergund geacht' op te nemen in het vergunningenregister.
Er bestaan twee soorten vermoedens van vergunning
Er bestaan twee soorten vermoedens van vergunning:
- Het onweerlegbaar vermoeden van vergunning: voor constructies waarvan kan worden aangetoond dat ze zijn opgericht voor 22 april 1962.
- Het weerlegbaar vermoeden van vergunning: voor constructies waarvan kan worden aangetoond dat ze zijn opgericht in de periode vanaf 22 april 1962 en voor 5 augustus 1976 (inwerkingtreding van het gewestplan Mechelen). Het vermoeden kan dus weerlegd worden, maar het enige geldige tegenbewijs is een proces-verbaal of een niet-anoniem bezwaarschrift, opgesteld binnen een termijn van 5 jaar na het optrekken of plaatsen van de constructie.
De toepassing van het vermoeden van vergunning is dus afhankelijk van de datum waarop het gebouw of de constructie is opgericht.
Zijn er geen vergunningen of bouwtoelatingen gekend voor het pand in kwestie? Dan kan je een aanvraag indienen voor een vermoeden van vergunning. Je zal dan met bewijsmateriaal de Bouwdienst moeten overtuigen.
De verantwoordelijkheid voor het bewijzen van een vermoeden van vergunning ligt bij de aanvrager: eigenaar, verkoper, vastgoedmakelaar, koper, architect, (project)ontwikkelaar …
Voorbeelden van bewijsmateriaal
Voor het bouwvolume:
- Oude luchtfoto’s: Deze kan je online digitaal bestellen voor het bewuste adres bij het Nationaal Geografisch Instituut. Vraag in eerste instantie om een opname ouder dan 22 april 1962 (indien nodig een bijkomende opname ouder dan 5 augustus 1976).
- Oude bouwplannen of uitvoeringsplannen
- Schets van bouwvolume op kadastrale fiche (schattingsfiche) - (Een schattingsfiche kan gratis worden aangevraagd via myminfin.be (via ‘mijn woning’ > ‘een kadastraal uittreksel aanvragen’ > ‘privaat gebruik (eigen goederen)’ > ‘Schattingsfiche (bebouwde percelen)’)
- Oud fotomateriaal
- Facturen van leveranciers of aannemers
- Vorderingsstaten van aannemers
Voor de functie / aantal woongelegenheden:
- Kadastrale gegevens via het Kadaster Mechelen: Zwartzustersvest 24A bus 13 - 2800 Mechelen. T 02 574 56 10. In de voormiddag geopend voor het publiek: 9 - 12u.
- Inschrijvingsregister (bewoning, bedrijven,…)
- Oude bouwplannen of uitvoeringsplannen
- Geregistreerde (handels)huurovereenkomsten
- Oude notariële akten
- Oud fotomateriaal (brievenbussen, publiciteit,…)
- Nutsmaatschappijen (tellers, verbruiksgegevens,…)
- Getuigenverklaringen
- Schattingsfiche. Die kan je gratis aanvragen volgens onderstaande stappenplan:
- Ga naar de webpagina van Minfin waarop je je aanvraag kan doen
- Download en vul formulier 434 in:
- Klik op het formulier en vul de gevraagde gegevens in.
Op de laatste pagina van het formulier, bij het onderdeel "Diversen", vink je de optie "Schattingsfiche" aan.
- Verstuur het ingevulde formulier:
Stuur het ingevulde formulier naar het volgende e-mailadres: kadastralegegevens@minfin.fed.be.
- In de e-mail kan je formulier 434 als bijlage toevoegen en ook verzoeken om de schetsen van het perceel te ontvangen die dateren van voor 1976.
Wanneer je voldoende bewijslast hebt verzameld, kan je via de bouwdienst vragen om het pand in kwestie als ‘vergund geacht ’ op te nemen in het vergunningenregister. Je kan je aanvraag indienen op papier met het aanvraagformulier.
Dossiersamenstelling
Je hebt de volgende dossierstukken nodig voor een vraag tot opname in het vergunningenregister:
- Ingevuld aanvraagformulier
- Beschrijving van het onderzoek en de bevindingen
- Bewijslast
- Minimaal 3 foto’s van de gevels
- Schets van de bestaande toestand van het pand met minstens onderstaande stukken:
- Plattegronden van elke bouwlaag, ook ondergronds en daklaag, met vermelding van functie van elke ruimte en de belangrijkste maten;
- Snede met vermelding van belangrijkste (binnen)hoogtes.
De dossierbehandelaar kan bijkomende dossierstukken opvragen als dat nodig is om de aanvraag te beoordelen.
Procedure en timing
De bouwdienst zal je dossier beoordelen. Het onderzoek van de aanvraag kan enkele maanden in beslag nemen. Het college van burgemeester en schepenen neemt op basis van dit onderzoek een beslissing waarvan je een afschrift ontvangt.
Niet akkoord met de beslissing?
Ga je niet akkoord met de beslissing van het college? Dan kan je binnen een termijn van 45 dagen na de beslissing beroep aantekenen bij de Raad voor Vergunningsbetwistingen.