Stéphanie Plas van Stuifmeel vzw doet aan artistiek onderzoek om de symbiose tussen mens en natuur te herstellen. Haar nieuwste project, een audiovisuele kunstinstallatie, focust op het probleem van geluidsvervuiling in oceanen.

In haar nieuwste kunstinstallatie laat Stéphanie geluiden van walvissen en water horen, die bruusk verstoord worden door het lawaai van onderwaterboringen, propellors en explosies. “Het is mijn manier om de geluidsvervuiling in oceanen tastbaar te maken voor een groot publiek”, zegt ze. “Op zich is het een probleem dat ver van ons af staat, waardoor het moeilijk is om het ons voor te stellen, laat staan dat we kunnen inschatten wat de langetermijneffecten zijn of hoe we ons gedrag moeten aanpassen. Met mijn kunstinstallatie wil ik het publiek daarover aan het denken zetten.”

Het is een voorbeeld van wat Stéphanie wil verwezenlijken met Stuifmeel. “Door middel van kunst en ‘regenerative design thinking’, een benadering van creatief denken om échte, duurzame verandering te bevorderen, wil ik een dialoog en een mindshift creëren bij mensen en ondernemingen. Ik zoek naar manieren waarop de natuur en kunst waarde kunnen toevoegen aan bedrijven. In onze kennis en technologische vooruitgang liggen kansen voor verandering en verbetering, zolang we elke vraag beginnen met het in kaart brengen van de gewenste toekomstbeelden. Die kritische benadering staat bij Stuifmeel centraal.”

portretfoto Stéphanie PlasStéphanie combineert Stuifmeel met een job als BIM modelleur bij een architectenbureau. Het zaadje voor de vzw werd vijf jaar geleden geplant, tijdens een lezing van Dr. Charles Landry op ReCitylize in Lamot. “Ik hoorde hem spreken over de meerwaarde van creativiteit in stedelijke transformatie en voelde me aangesproken. Ik was op zoek naar een waardegedreven job die het welzijn van de planeet voorop stelt en besefte dat ik zelf ook iets kon bijdragen aan een betere stad. Wat later ben ik gaan aankloppen bij Radar. Ik legde uit dat ik wilde helpen om de stad leefbaarder te maken. Zo kreeg ik de kans om projectleider te worden van de tijdelijke invulling van de Onze-Lieve-Vrouwestraat.”

Ondertussen zijn we vijf jaar verder en rondde Stéphanie net een jaar intensieve begeleiding in het Sluit De Cirkel-traject af. “Het ondernemersevent #2800Circulair was een mijlpaal. Ik heb er 140 ondernemers kunnen bereiken en mogen inspireren. Die avond heb ik heel wat mooie opdrachtvoorstellen gekregen, zoals de commissie voor een kunstwerk, de kans om als kunstenaar deel te nemen aan een consortium met een architectenbureau voor een ontwerpopdracht waarbij de natuur centraal staat, een kunstresidentie en de rol als facilitator in een participatietraject. Daarnaast was er ook interesse van een impactinvesteerder. 2024 belooft een spannend jaar te worden, ik kijk er heel erg naar uit.”

“Een circulaire economie is voor mij een florerende economie, met ondernemingen die de natuur als inspiratiemodel nemen en het kunstenaarschap in hun kern. Op die manier creëer je organisaties met een sterke visie, waar verbinding en creativiteit centraal staan en die daardoor heel wendbaar zijn.”

Kippenvel

Het meest trots tot nu toe is Stéphanie op haar oceaanproject. “Omdat daarin alles samenkomt. Ik heb echt een beleving naar de mensen kunnen brengen. Het werd getoond tijdens het ondernemersevent en ik had het gevoel dat de combinatie van beelden en geluiden echt binnenkwam bij het publiek. Mensen vertelden me dat ze kippenvel kregen.”

“Ik vind het belangrijk om met een project als dit aan te tonen dat we als mensen en als bedrijven moeten ontwerpen voor mens én voor natuur. Dat die twee niet los van elkaar bestaan. Dat is ook de kracht van kunst, als een middel om denkwijzen te verbinden en te verbreden. Van de opdrachtgever, het publiek…”

Met Stuifmeel wil Stéphanie die gedachtegang met concrete acties naar bedrijven brengen. “Ik zie daar voor mezelf een consultancytaak of het begeleiden van workshops. Ik geloof in de kracht van brainstormen met medewerkers van bedrijven. Zodat een kruisbestuiving kan ontstaan tussen mijn creatieve mindset en hun kennis. Residenties als kunstenaar bij bedrijven lijken me daarom ook een interessante mogelijkheid.”

Walvisgeluid verbeeld
© Stéphanie Plas

“Sowieso is het voor bedrijven vandaag heel belangrijk om een mindshift te creëren naar regeneratief werken, om van kostenvermindering naar waardecreatie te gaan”, zo zegt Stéphanie. “Niet enkel de consument vraagt ernaar, maar ook werknemers en beleidsmakers. Het draait om het op elkaar afstemmen van people, planet en profit. Een circulaire economie is voor mij een florerende economie, met ondernemingen die de natuur als inspiratiemodel nemen en het kunstenaarschap in hun kern. Op die manier creëer je organisaties met een sterke visie, waar verbinding en creativiteit centraal staan en die daardoor heel wendbaar zijn.”

De naam voor haar onderneming koos Stéphanie niet toevallig. “Stuifmeel speelt een belangrijke rol in de symbiotische relatie tussen bijen en planten. Het bevordert het voortbestaan van planten en bestuivende organismen, om op die manier bij te dragen aan de biodiversiteit in het ecosysteem. Met Stuifmeel hoop ik een vergelijkbare impact te hebben, waarbij ik steden en organisaties laat floreren met mijn unieke aanpak.”