“Circulair ondernemen is grondstoffen besparen en materialen een nieuwe levensloop geven. Maar het is evengoed verhalen vertellen en duurzame samenwerkingen aangaan”, vertelt Jens Michiels, oprichter en eigenaar van Spruce Goose. Met zijn bedrijf wil hij in de eerste plaats kwalitatieve houtoverschotten en andere restmaterialen upcyclen: verwerken, mooier en opnieuw waardevol maken voor de markt en een lang, tweede leven.
Houtoverschotten met een verhaal
“Het is vaak onnodig om nieuw hout te gebruiken voor mooie, kwalitatieve producten.”
Materialen met een verhaal: dat is waar Jens als kind al naar op zoek ging. 8 jaar geleden begon hij samen met zijn zus Jelle met het upcyclen van oude lampen. Vandaag is hij de drijvende kracht achter Spruce Goose en geeft hij hout- en tegeloverschotten een nieuw leven als brood- en serveerplanken, bloempotjes en andere mooie producten.
“Spruce Goose groeide vanuit de vaststelling dat er veel kwalitatieve houtoverschotten zijn en dat de aankoop en het gebruik van nieuw hout vaak onnodig is om mooie dingen te maken. Hetzelfde geldt voor andere grondstoffen zoals tegels.
Bovendien geeft het werken met gerecycleerd hout me de kans om het verhaal van het materiaal te vertellen. Dat is het mooie van circulair ondernemen: elke plank vertelt een verhaal en legde al een traject af voor ik er iets nieuws van maakte.”
Kwaliteit en ambacht, geen geknutsel
“Het verhaal en de kwaliteit van het materiaal en het vakmanschap zijn belangrijk om circulaire producten een concurrentieel voordeel te geven.”
Het verhaal en de kwaliteit zijn volgens Jens uitermate belangrijk om circulaire producten en ondernemingen een concurrentiële positie te geven op de markt.
“Het is moeilijk concurreren met online winkels en producenten die met een lasercutter plankjes uit snelgroeiend dennenhout personaliseren. Daarom zijn het verhaal achter het product, de kwaliteit van het materiaal en het vakmanschap zo belangrijk.
Als we circulaire producten op die manier breed in de markt zetten, dus niet alleen in gespecialiseerde winkels maar ook bij reguliere retailers, kunnen we daar concurrentieel voordeel uit halen. Dat is zeker zo nu de consument duurzame en circulaire producten steeds minder als geknutsel bekijkt en het draagvlak voor circulaire producten toeneemt, zowel bij bedrijven als consumenten.”
En wat met de overheid?
“Afval produceren en materialen importeren zijn vaak gemakkelijker dan circulair ondernemen. De overheid heeft een belangrijke rol in het omkeren van deze situatie.”
Toch benadrukt Jens dat er nog veel water naar de zee moet vloeien om een evenwichtig speelveld te creëren voor circulaire ondernemingen. Hij ziet daarbij een belangrijke rol weggelegd voor de overheden.
“Het is vandaag vaak nog gemakkelijker en voordeliger om afval weg te werpen en materialen en grondstoffen te importeren dan om circulair te ondernemen. Dat zal niet, of veel te traag veranderen, tenzij onze overheden impulsen geven aan hergebruik en beter afvalbeheer. Dat kan op verschillende manieren. Ik denk bijvoorbeeld aan een btw-verlaging op circulaire producten of belasting op afvalproductie.
Daarnaast is het vinden van gepaste ruimtes, liefst in het centrum en in de nabijheid van andere ondernemingen een grote uitdaging voor ambachtelijke productiebedrijven zoals Spruce Goose. Ook daar kunnen lokale overheden faciliteren. Stad Mechelen neemt hier heel wat initiatief in, met onder andere The Impact Factory en de site van de oude brandweerkazerne. ”
Succesvol circulair, zonder subsidies
“Elkaar ondersteunen en samen vormgeven aan het denken rond circulariteit is belangrijk.”
Naast uitdagingen ziet Jens ook veel kansen voor Spruce Goose, vooral in de manier waarop circulaire ondernemingen vandaag werken en partnerschappen aangaan.
“Een plek als The Impact Factory betekent veel voor Spruce Goose. Het is heel mooi om te ervaren hoe vanuit zo’n omgeving samenwerkingen ontstaan tussen circulaire ondernemingen en hoe bedrijven uit de reguliere economie gemakkelijker de weg naar ons vinden.
Vooral die samenwerking tussen ondernemingen biedt veel mogelijkheden. De steun en vooral de kans om samen het denken over circulariteit mee vorm te geven, is van groot belang.
Consumenten en bedrijven denken nog te vaak dat de circulaire economie een sterk gesubsidieerde sector is. Natuurlijk komt er vaak ondersteuning aan te pas, maar dat is ook in andere sectoren het geval. Hier zien we vooral hoe circulaire businessmodellen succesvol kunnen zijn zonder volledig te draaien op subsidies.”
100% Spruce Goose
Wanneer we hem vragen waar Spruce Goose volgens hem binnen enkele jaren zal staan, antwoordt Jens dat hij daar op dit moment geen eenduidig antwoord op kan geven.
“In een ideaal scenario heb ik Spruce Goose binnen een paar jaar volledig uitgebouwd en kan ik er mezelf voltijds op richten. Vandaag is het nog te vroeg om hier concrete uitspraken over te doen. Ik ben hier nu een jaar mee bezig en sinds een 4-tal maanden is Spruce Goose mooi aan het groeien. Momenteel werk ik echter nog 4/5 in het onderwijs en wil ik dat nog een jaar zo volhouden. Dat betekent dat er op dit moment nog te weinig tijd is om echt op te schalen. Uiteraard is dat wel de ambitie.”
En dankzij Spruce Goose staan we weer een stap dichter bij een circulaire regio Mechelen. Meer info over Spruce Goose vind je op www.sprucegoose.be.
Zit je zelf met vragen? Ben je op zoek naar informatie of inspiratie? Of ambieer je ook je eerste circulaire stappen te zetten? Laat het ons weten via circulaireeconomie@mechelen.be.
