Video

Zwijgen is geen optie - Olivia Rutazibwa

Lesgeven aan de universiteit van Portsmouth was voor Olivia Rutazibwa niet zonder voorwaarden. Ze vroeg toestemming om in haar lessen aan te tonen dat ontwikkelingssamenwerking een verderzetting is van ons koloniaal systeem. In deze opname verbindt ze onze koloniale geschiedenis, de sociale ongelijkheid en racisme met elkaar.  “De waarheid is soms ongemakkelijk maar heeft zijn recht.” Deze opname is ook als podcast te beluisteren.

Brainwash Talk: Melat Nigussie - Afrikaanse roofkunst

Schrijver en activist Melat Nigussie betoogt dat de tijd is gekomen om de in Europese musea tentoongestelde kunst die tijdens het kolonialisme geroofd werd uit landen in Afrika, terug te geven.

Ted Talk: Chimamanda Adichie – Het gevaar van een enkel verhaal

Onze levens en culturen bestaan uit vele overlappende verhalen. Schrijfster Chimamanda Adichie vertelt het verhaal hoe zij haar authentieke culturele stem vond - en waarschuwt dat als wij alleen een enkel verhaal horen over een ander persoon of land, we serieuze misvattingen riskeren.

VRT: Kinderen van de kolonie

Kinderen van de kolonie is een zesdelige docureeks over de Belgische koloniale geschiedenis. De reeks werd uitgezonden op de VRT-zender Canvas en is te herbekijken op VRT NU, het  het online videoplatform van de Vlaamse openbare omroep. Naast de zes afleveringen vind je op VRT NU ook enkele getuigenissen van experten en ervaringsdeskundigen.

Mo Magazine: Moeilijke Dingen Makkelijk Uitgelegd

Moeilijke Dingen Makkelijk Uitgelegd: dat zijn complexe begrippen, gematcht met experts die ze in een paar minuten haarfijn en helder kunnen duiden. En dat alles in een reeks korte filmpjes, waarin mensen met kennis van zaken moeilijke dingen makkelijk en kort uitleggen. Van eurocentrisme over postkolonialisme tot institutioneel racisme.


Artikels en colums

‘Dekoloniseren is meer dan Leopold II van zijn sokkel halen’ - Column door Bruno De Lille

Bruno De Lille is gewezen Brussels staatssecretaris voor Groen en LGBTI+-activist. 'Dekoloniseren is meer dan alleen omgaan met je donkere verleden. Er moeten ook stappen vooruit worden gezet', schreef hij in een column voor Knack in 2020.


Podcasts

Geschiedenis voor herbeginners: Kolonialisme

Jonas Goossenaerts & Filip Vekemans zijn beiden gepassioneerd door geschiedenis. Tijdens de eerste corona-lockdown begonnen ze met hun podcast ‘Geschiedenis voor herbeginners’. Daarin frissen ze geschiedkundige feiten op die je misschien al vergeten was. Na het beluisteren van hun podcast vormt alles terug een logisch geheel. Ze bogen zich onder andere over de koloniale geschiedenis van Europa en de Congolese geschiedenis.

  1. Hoe verdeelde een handvol landen de wereld onder elkaar in de 19e eeuw?
  2. Wat was de rol van Leopold II in de Congolese geschiedenis?
  3. Op welke pijlers stoelde Belgisch-Congo? Het verhaal van Monique en Jean-Jacques? (deel 1)
  4. Alevering 4 - Hoe zorgde de onafhankelijkheid van Congo voor een breuk met België? Het verhaal van Monique en Jean-Jacques (deel 2)
  5. Hoe evolueerde de Belgische koloniale herinnering? (deel 1)
  6.  Hoe evolueerde de Belgische koloniale herinnering? (deel 2)

100 x Congo

In oktober 2020 startte er in het Antwerpse Museum Aan De Stroom (MAS) een expo met de titel '100 x Congo'. Deze expo werd georganiseerd omdat het bij de start precies 100 jaar geleden was, dat Congo een Belgische kolonie werd. Op dat moment werd de stad Antwerpen ook eigenaar van een verzameling Congolese kunstvoorwerpen. Ze selecteerden 100 voorwerpen uit die collectie om dit stukje geschiedenis onder de aandacht te brengen. Je kan de expo nog bezoeken tot september 2021.

De gelijknamige podcast '100 x Congo' is een initiatief van Baudouin Mena (doctoraatsstudent aan het Instituut voor Ontwikkelingsbeleid en -beheer) en podcastmaker Alexi De Greef in samenwerking met het Museum aan de Stroom (MAS). Je kan de alle afleveringen herbeluisteren/herbekijken op de website van het MAS.

'Wandelen naar Congo'

Op 30 juni 2020 was het zestig jaar geleden dat Congo onafhankelijk werd na de kolonisatie door België en daarvoor koning Leopold II. De sporen van die kolonisatie zijn ook in Brussel nog zichtbaar in Brussel. De koloniale geschiedenis in de stad en gevolgen ervan ontdek je in deze vierdelige podcastreeks van Bruzz.


Expo

MAS: 100 x Congo - Een eeuw congolese kunst in Antwerpen

Honderd jaar geleden werd de stad Antwerpen, in volle koloniale tijd, eigenaar van een Congolese collectie.'100 x Congo' zet honderd blikvangers in de kijker. Welke verhalen schuilen er achter de objecten? Hoe zijn ze in Antwerpen beland? Wat was hun betekenis voor Congolese volken? En waar ligt de toekomst van de collectie?

Je ontdekt hier ook hoe de vroege contacten tussen Europa en Afrika verliepen. Hoe Antwerpse meesters Afrikanen in beeld brachten. Waarom Congolezen op wereldtentoonstellingen werden opgevoerd. Tijdens de kolonisatie is er ook de impact van de missionering op de Congolese cultuur. En hoe bekeken Congolezen de witte mens (mundele)?

Voor deze tentoonstelling werkt het museum samen met Belgische en Congolese kunstenaars, filmmakers en onderzoekers. We gaan in dialoog met Antwerpenaren van Belgische en Afrikaanse afkomst. Het MAS nodigt je uit: denk mee na over de beeldvorming van Afrikanen en over het verleden, het heden en de toekomst van de Congolese collectie. 

Alle info vind je terug op de website van het MAS.

Middelheimmuseum: Congoville

Op de plek waar in 1920 de Koloniale Hogeschool werd opgericht, bevinden zich vandaag zowel het Middelheimmuseum als de Universiteit Antwerpen. Honderd jaar later vormt dit de aanleiding voor het Middelheimmuseum om de sporen van de koloniale geschiedenis van de site te onderzoeken en leesbaar te maken. 

Gastcurator Sandrine Colard hanteert Congoville als een verzamelnaam voor fysieke en mentale sporen uit het koloniaal verleden in België. Deze sporen zijn vaak in het volle zicht verborgen, en  werken bewust of onbewust nog door in de samenleving van vandaag. In dit project gaat het over een schoolgebouw, een park, imperialistische mythes, maar ook over de mensen met Afrikaanse roots in België. Vijftien internationale kunstenaars bewonen deze imaginaire stad Congoville waarin ze de bezoeker rondleiden over de Middelheim-site. Ze wandelen als ‘zwarte flaneurs’ door heden en verleden en gidsen ons in een zoektocht om opnieuw een open en gedeelde publieke ruimte te verbeelden. Ze brengen vanuit hun artistieke praktijk andere, nieuwe perspectieven op een historisch verhaal van kolonialisme dat vaak nog te eenduidig verteld wordt. Samen met Leuven University Press publiceert Middelheimmuseum een tentoonstellingscatalogus waarin naast interviews met de kunstenaars ook een veelvoud aan auteurs, academici en experts in- en uitzoomen op het project.

Alle info vind je terug op de website van het Middelheimmuseum