In navolging van de Fietsotheek is recent in Mechelen de Fietsbieb geopend, een initiatief van Beweging.net. Kinderen tussen 3 en 12 jaar kunnen er fietsen uitlenen voor een jaarbedrag van 20 euro. Een circulair, duurzaam en sociaal project waarvan de dagelijkse werking wordt getrokken door vrijwilligers.
Beweging.net is een netwerkorganisatie die duurzame en sociale projecten opzet op lokaal, regionaal of nationaal niveau. Tom Vermeylen is stafmedewerker bij Beweging.net en onder meer verantwoordelijk voor de Fietsbieb in Mechelen. “In totaal zijn er sinds 2015 al 103 Fietsbiebs opgestart in heel Vlaanderen”, zegt hij. “Daaraan zie je meteen het grote succes ervan. Vorig jaar steeg het aantal abonnees van 9000 naar 12 000 in heel Vlaanderen. Mechelen is een van de nieuwste.”
Voor 20 euro per jaar kunnen kinderen tussen 3 en 12 jaar een jaar lang gebruikmaken van een fiets uit de Fietsbieb. Eenmalig betaal je ook een waarborg van 20 euro. Wordt de tweewieler te klein, dan kan je hem inruilen voor een groter exemplaar. “Onze missie is om met dit circulair, sociaal en educatief model zoveel mogelijk kinderen een fiets te bezorgen”, zegt Tom Vermeylen. “Het is bovendien een verbindend verhaal, dankzij onze vrijwilligerswerking en het feit dat we een heel breed publiek bereiken.”
Delen = makkelijk, leuk en goed voor iedereen
Gemiddeld gezien wordt een kinderfiets maar één à twee jaar door hetzelfde kind gebruikt. “Door een tweewieler circulair te gaan inzetten en dus door te geven, kunnen we de nood aan nieuw geproduceerde fietsen naar beneden halen”, zegt Vermeylen. “En omdat de Fietsbieb specifiek gericht is op kinderen, zit er ook een belangrijk educatief luik aan vast. We leren kinderen immers dat delen leuk is en brengen hen de waarde van circulair consumeren bij.”
Daarnaast is ook het sociale aspect van belang. “Enerzijds voor de gebruikers, die slechts 20 euro per jaar betalen. Anderzijds zet het sociale zich ook door in onze vrijwilligerswerking. Elke vrijwilliger heeft zijn eigen redenen om zich in te zetten voor de Fietsbieb. Sommigen komen om hun netwerk uit te breiden, anderen omdat ze een afstand hebben tot de reguliere arbeidsmarkt, weer anderen om de Nederlandse taal te oefenen. Allemaal helpen ze op de terreinen waar ze goed in zijn en ze leren ook veel van elkaar. We hebben in Mechelen echt een superteam, toch zijn er altijd extra vrijwilligers welkom.”
De vrijwilligers van de Fietsbieb zijn onder meer verantwoordelijk voor de praktische afhandeling van de gebruiksovereenkomsten, maar ook voor het herstelatelier. “Elke fiets die binnenkomt – of het nu een nieuwe aanwinst is of een exemplaar dat wordt ingeruild – ondergaat een revisie. Denk aan remmen controleren, banden vervangen enzovoort. Onze vrijwillige fietsherstellers checken op alle kritieke punten. Uiteraard gaat er geen enkele fiets buiten die niet veilig is.”
Moeten er tijdens de huurperiode herstellingen gebeuren aan de fiets, dan is het de bedoeling dat de gebruiker deze zelf voor zijn rekening neemt. “De 20 euro waarborg gebruiken we wanneer een fiets wordt teruggebracht met te veel schade. Maar dat gebeurt gelukkig maar uitzonderlijk.”
Grote instroom
Aan instroom van tweedehandsfietsen heeft de Mechelse Fietsbieb geen gebrek. “We hebben honderden fietsen in de aanbieding, onze opslagruimte is tot de nok gevuld.” Een groot deel van die fietsen werd gedoneerd door particulieren. Leuk om te weten: wie een fiets binnenbrengt, krijgt een gratis jaarabonnement op de Fietsbieb.
“We hebben ook fietsen die we met Beweging.net zelf tweedehands hebben aangekocht. En een minderheid zijn weesfietsen die binnenkomen via de stad”, zegt Vermeylen. “Een van de moeilijkheden is om al onze fietsen te stockeren. Een fiets neemt best veel plaats in. Bovendien kunnen we niet op onze huidige locatie blijven. De gebouwen waarin we zitten worden volgend jaar afgebroken, waardoor we op zoek moeten naar een nieuwe plek. Er staan ons dus wel wat uitdagingen te wachten.”
Vandaag zit de Mechelse Fietsbieb in de Hendrik Speecqvest 13. “De locatie is ter beschikking gesteld door de stad, maar als organisatie zijn we volledig onafhankelijk”, zegt Vermeylen. “In de huizen ernaast zitten nog andere circulaire initiatieven zoals de Klusbib en de Zadenbib. Het is fijn om samen de community rond circulaire en deeleconomie verder uit te bouwen.”
Kinderen die een tweewieler willen komen uitkiezen bij de Fietsbieb, maken best vooraf een afspraak. “Dan kunnen onze vrijwilligers voldoende tijd voor hen maken. We zorgen er altijd voor dat er voor elk kind meerdere fietsen klaarstaan. Zo kunnen ze testritjes doen en de fiets uitkiezen die ze het leukst vinden.” De Mechelse Fietsbieb is twee zaterdagvoormiddagen per maand open. Gemiddeld komen er telkens zo’n 10 à 12 kinderen langs.
De Fietsbieb richt zich bewust alleen op kinderen. “Kinderen groeien en hebben dus veel vaker een nieuwe fiets nodig dan volwassen. In plaats van met z’n allen telkens nieuwe kinderfietsen te gaan kopen is het toch veel fijner om ze als gemeenschap te delen? Dat is het mooie aan circulair werken. Eens je erover nadenkt, is het eigenlijk heel logisch.”
Fietsbieb
Hendik Speecqvest 13
2800 Mechelen
Openingstijden en meer info.