De Dijle, die dwars door onze stad stroomt, was vroeger een rivier die wemelde van dieren en planten. Het was een plek waar je kon genieten van een verfrissende duik en kon ontspannen aan de oevers. Met het masterplan Binnendijle willen we deze natuurlijke schoonheid herstellen, de omgeving rond de rivier nog aantrekkelijker maken en ruimte creëren waar mensen elkaar kunnen ontmoeten.
Duurzaamheid
We versterken de biodiversiteit van de Binnendijle. Fauna en flora krijgen kansen om te verblijven of door te trekken in het stedelijk gebied. We versterken de rivier als ecologische corridor met de aanleg van groene oevers, het gebruik van duurzame en waar mogelijk circulaire materialen, maatregelen om natuur uit de omliggende gebieden te connecteren en in de stad te trekken. Door te zorgen voor de gezondheid en levensvatbaarheid van onze rivier, zorgen we ook voor een gezonde en toekomstbestendige stad.
Tijdens de looptijd van het project brengen we de gezondheid van de rivier in beeld. We meten de impact van de genomen maatregelen, de kwaliteit van het water, de aanwezigheid en spreiding van verschillende soorten dieren en planten. Deze wetenschappelijke data ontsluiten we voor een breed publiek, voor open waterzwemmers, voor scholen, voor liefhebbers van natuur.
Sociale cohesie
We ontwikkelen kwaliteitsvolle, publieke en toegankelijke ontmoetingsplekken aan de oevers van de Binnendijle. We ontwerpen deze ruimte samen met buurtbewoners, diverse Mechelaars, doelgroepen en belanghebbenden. De voornaamste uitdaging hierin is om een evenwicht te vinden tussen natuurherstel en andere invullingen van de openbare ruimte.
Daarvoor zetten we een breed participatietraject op. We betrekken alle Mechelse adviesraden en zetten een representatief burgerpanel op waarin ook kwetsbare Mechelaars een plek en omkadering krijgen. Voor omwonenden en het brede publiek organiseren we inspraakmomenten, creatieve cocreatiesessies, bevragingen, laagdrempelige activiteiten. Ook de omgeving, de natuur krijgt aandacht in dit publieke debat: we proberen de stem van de natuur te vertolken, het bewustzijn over dit thema te verhogen, burgers op een positieve manier te betrekken.
De nieuwe publieke ruimtes aan de oevers van de Binnendijle nodigen Mechelaars en bezoekers uit om samen te genieten van wat onze stad en onze natuur te bieden hebben. Ongedwongen, verkoelende groene vertoefzones langs het water, een speelgebied voor gezinnen met kinderen, een avontuurlijke jongerenzone, mogelijkheden voor ondernemers en cultuur, een zwemzone… het worden vibrerende plekken, waar mensen met elkaar in contact komen, waar Mechelaars meer Mechelaar kunnen worden.
Esthetiek
De Binnendijle krijgt een mooie toekomst. Mechelaars dragen meer zorg voor hun rivier en mogen er dan ook fier op zijn. Met de ontharde en vergroende oevers en opgefriste aanblik wordt de historische binnenstad nog mooier en meer op mensenmaat. Het feeërieke Dijlepad trekken we waar mogelijk verder door. Een kunstwerk onder de Guido Gezellebrug, beeldende kunst langs de Binnendijle trekken de bezoeker in een sfeer van verwondering.
Partners in kennis en creatie
De Vlaamse Waterweg staat samen met de stad in voor de heraanleg van kades, oevers en connecties naar het water zoals pontons en het Dijlepad. Volgende werven staan op het programma: permanente zwemzone in het Keerdok, heraanleg van ’t Veer, herinrichting van Tichelrij- Dobbeluizen, een attractieve jongerenzone aan Transit W en de opmaak van een totaalontwerp voor Dijle(straat).
De Vlaamse Milieumaatschappij zal, samen met andere partners zoals Regionaal Landschap Rivierenland en Natuurpunt, de waterkwaliteit en de biodiversiteit monitoren Door de waterkwaliteit, de soorten planten en dieren in kaart te brengen, wordt een visie opgemaakt ter bevordering van de biodiversiteit en waterkwaliteit. Via de implementatie van preventieve maatregelen, nature-based solutions en technieken wordt een gezonde groenblauwe ecocorridor gerealiseerd. De datamonitoring wordt ontsloten voor het publiek
Mechelen Feest integreert het project in het programma van Construct Europe en zorgt zo mee voor de ontsluiting naar en het betrekken van het brede publiek.
Thomas More is de kennispartner. Zij ontwerpen de participatietrajecten, ontwikkelen een methodiek rond cocreatie en inclusief design. Innovatieve en technologische visualisatietechnieken maken de ontwerpen toegankelijk. Na elk traject volgt een onderzoek om de impact en tevredenheid te meten.
Europese partnersteden: er zijn 3 Europese partnersteden betrokken bij het project zodat de kennisdeling van de innovatieve methodieken ook over de landsgrenzen kan reiken. De steden zijn Leeuwaarden in Nederland, Catania in Italië en Kristianstad in Zweden.
De bewoners van de stad, de oevers en de rivier zijn de belangrijkste partners in dit project.
Duur
Het project loopt van 1 maart 2024 tot 28 februari 2027.
Subsidies
Stad Mechelen verwierf met het project WATSUPS 4,8 miljoen euro subsidies binnen het programma European Urban Initiatives (EUI) . Daarmee steunt Europa innovatieve stedelijke acties in het kader van de klimaatverandering. Onder het programma New European Bauhaus wordt de Binnendijle van sluis tot sluis opgewaardeerd met oog voor duurzaamheid, sociale cohesie en esthetiek.
