Minder bestelwagens, minder overlast, minder CO2-uitstoot en een aangenamere stad. Daar werken we in Mechelen aan met verschillende logistieke projecten. In het verleden focusten we vooral op de logistieke spelers zelf. Met het project Green-Log pakken we het anders aan: wat als we de consument centraal zetten en stimuleren om duurzamere keuzes te maken? In welke mate kan hij of zij de manier waarop pakjesleveringen gebeuren, beïnvloeden?
Wat?
In het proefproject onderzoeken we samen met de inwoners van wijk Tervuursesteenweg of we pakjes kunnen laten bezorgen op een manier die beter is voor het milieu én de woonkwaliteit van de hele buurt. Deelnemers bestellen zoals altijd bij hun vertrouwde webshops. Maar in plaats van pakjes op hun thuisadres te laten leveren, geven ze het adres van CityHub Connact in (Zandvoortstraat 25, 2800 Mechelen) als leveringsadres.
Eenmaal hun pakje daar is aangekomen, kiezen ze via een speciaal ontwikkeld leverplatform (LaaS of Logistics as a service) op welk moment het pakje bij hen geleverd wordt. Dit gebeurt met cargofietsen door de ECOkoeriers.
Waarom?
Een pakje laten bezorgen, is voor jou meestal gratis. Maar die bezorging gaat vaak ten koste van het milieu of jouw woonomgeving. Denk maar aan een bestelwagen die twee dagen op rij je straat inrijdt om een pakje af te leveren bij iemand die niet thuis blijkt te zijn. En daarbij foutparkeert. Of pakjes die in de regen achtergelaten worden voor je deur.
Door alle pakjes van de buurt gebundeld te leveren, hoeven er minder bestelwagens door de wijk zelf te rijden. Dat zorgt voor een aangenamere buurt met minder verkeer én voor minder CO2-uitstoot. Doordat de bewoners zelf hun leveringsmoment kiezen, zijn er bovendien minder mislukte leveringen. Ook dat levert een besparing op.
De eerste resultaten
Op 4 november 2024 ging het proefproject van. We lijsten al enkele conclusies op die de onderzoekers van de UA maakten.
- Op 3 januari 2025 waren er 408 bestellingen ingegeven door 60 verschillende gebruikers op de LaaS. Daarvan werden er 149 geleverd op het meest duurzame moment. Dat wil zeggen: wanneer we zoveel mogelijk pakjes gebundeld konden leveren. Over een periode van 2 maanden zijn dat dus 6 à 7 pakjes per persoon. Wellicht zaten Black Friday, Sinterklaas en Kerstmis daar voor iets tussen.
De meest populaire webwinkel is duidelijk bol.com, met meer dan een kwart van alle bestellingen. Daarna volgen Amazon en Zalando.
In onderstaande grafiek zie je aan de groene lijn dat er eigenlijk heel de week gekocht wordt. Terwijl de rode lijn toont dat er een aantal voorkeursdagen zijn voor de levering (vrijdag en woensdag). De tweede grafiek toont ook dat, zodra we de snelle levering iets duurder maken (met een virtuele portefeuille) de consumenten plots konden wachten op hun pakje. De rush van webwinkels om zo snel mogelijk alles te leveren moet niet de standaard setting zijn.
- Het potentieel om te bundelen is zeer groot: tot en met 20 december stopten er in de hub van ECOkoeriers 109 verschillende busjes om de 308 bestellingen te leveren. Door via de LaaS rekening te houden met de leveringsvoorkeuren van de bewoners, konden we het aantal leveringsmomenten reduceren met bijna 40%.
Wat betekent dit? In de week van 9 december bijvoorbeeld, stopten er 19 busjes aan de hub voor de bestellingen van 60 bewoners. Die 19 busjes konden we vervangen door 10 fietsen. Als je dan bedenkt dat de hele wijk 4800 18- tot 64-jarigen telt, dan kunnen we per dag meer dan 100 pakjes verwachten. Met andere woorden: het potentieel om uit te breiden is gigantisch.
Wat kan jij doen?
Op dit moment zijn we nog niet zover dat we dit project verder kunnen uitrollen over heel Mechelen of verder. Toch kan je zelf als online shopper een aantal dingen doen om jouw (online) aankopen te verduurzamen. Enkele tips:
- Shop lokaal: winkelen bij je lokale handelaar blijft nog steeds de duurzaamste keuze
- Shop je toch online? Laat je pakje leveren in een pakjesautomaat. Zo voorkom je dat je pakje geleverd wordt op een moment dat je niet thuis bent en het nadien onnodige kilometers aflegt. In Mechelen vind je overal wel een pakjesautomaat op wandel- of fietsafstand.
- Misschien kan je zelf een brievenbus voor pakketten installeren op een toegankelijke plek? Ook zo vermijd je gefaalde leveringen.
- Koop enkel wanneer je denkt: ‘Dit is perfect’ en niet 'Dit kan ik nog retourneren'.
- Kan je zelf het leveringsmoment kiezen? De kans dat er een vol busje in de buurt rijdt is hoger op woensdag en vrijdag.
- Probeer zelf je aankopen te groeperen door op dezelfde plek te kopen. Dat geldt zowel voor online als offline shoppen. Let online wel op: grote websites zijn meestal marktplaatsen met verschillende verkopers, waardoor je aankoop alsnog in verschillende verzendingen verstuurd kan worden.
- Een levering is niet gratis. Biedt een webshop dat toch aan? Misschien vind je dan wel hetzelfde item goedkoper in een winkel in de buurt. Toch niet? Dan wordt er mogelijk ergens in de keten iemand te weinig betaald, of probeert een speler de markt onder druk te zetten.
Met steun van
