Jaarlijks drinkt de gemiddelde Belg 800 kopjes koffie. Van wat er geproduceerd wordt tussen het kweken van de boon en het drinken van een kopje koffie, gaat 99% verloren. Een groot deel van wat we weggooien, zoals bijvoorbeeld het koffiegruis dat overblijft na het zetten van je koffie, is nochtans nog bruikbaar. Het personeel van Stad Mechelen bijvoorbeeld produceert ongeveer 65 kg koffiegruis per week, toen we nog in de kantoren konden werken althans. Tijd dus om te bekijken wat we met dat koffiegruis kunnen doen.
Koffiegruis als voedingsbodem en compost
“Omdat koffiegruis, net als andere organische afvalstromen, eigenlijk een waardevolle grondstof is, gebruiken we het als voedingsbodem voor oesterzwammen,” legt Berit Van den Bussche uit. "Nu wordt het koffiegruis gewoon weggegooid, maar je kan het 100% benutten. Gemengd met stro, een ander natuurlijk product, willen wij er oesterzwammen op kweken. Wanneer het koffiegruis alle voedingsstoffen heeft afgegeven, blijft compost over dat je kan gebruiken in de tuin."
Berit is een van de oprichters van Citamine. Samen met Stad Mechelen en Glimps gaven zij een opdracht aan de studenten van de postgraduaat Space and Service Design aan Thomas More: ontwerp een mobiele kwekerij voor oesterzwammen om zo koffiegruis te valoriseren en verder te bouwen aan het Mechelen van morgen, een eetbare en circulaire stad.
Om koffiegruis uit de afvalbak te houden, gebruiken we het als voedingsbodem voor oesterzwammen.
Van fiets tot open source netwerk
In de postgraduaat Space and Service Design, werken studenten aan concrete cases waarin duurzaamheid steeds centraal staat.
Voor de valorisatie van koffiegruis via een oesterzwammenkwekerij, werkten de studenten enkele creatieve concepten uit. Een maandelijkse box met lokale en circulaire producten, een ”paddenstoelenfiets” die koffiegruis ophaalt, een ontmoetingsruimte waar je oesterzwammen kunt proeven en kopen, een open source netwerk, modulaire ontwerpen met de keuze tussen een eigen kwekerij thuis of een heel grote versie in de Potterij, een groeikit in de vorm van een halve maan of de Sint-Romboutstoren om je eigen paddenstoelen te oogsten…
Elk idee werd uitgewerkt op een poster, die te zien is op de Thomas More campus. Omdat een conventionele tentoonstelling gezien de huidige coronasituatie niet mogelijk is, werd gekozen voor een etalagetentoonstelling. Aan het raam van Zandpoortvest 11 zijn alle posters te bewonderen. Wie meer wil weten, kan ook terecht op de instagrampagina van de opleiding.
Een eetbare stad
Vanaf januari 2021 gebiedt de VLAREMA7-wetgeving dat organische reststromen selectief moet worden ingezameld in bedrijven met meer dan 100 werknemers en in de horeca. Stad Mechelen gaat met dit project een stap verder dan wat de wetgeving verplicht. Met eigen afval (koffiegruis) wordt een nieuwe grondstof gecreëerd, die opnieuw waarde krijgt. Met de opstart van de Kwekerij zoeken we naar oplossingen op maat van de Mechelaar en de ondernemer in Mechelen en willen we anderen inspireren.
