Het stadsproject ‘Benedenstad herleeft/d’ had als grootste focus de revitalisering van een belangrijke invalstraat en het verfraaien van het stadsgedeelte dat – historisch gezien – ‘benedenstad’ genoemd wordt. Met ontwikkelingen op vlak van infrastructuur, de herinrichting van de Sint-Katelijnestraat, de uitbouw van een jongerenbedrijfcentrum, de oprichting van een extra kinderopvang, archeologisch onderzoek op het Sint-Romboutskerkhof en een lichtplan voor de binnenstad heeft het project de kwaliteit, leefbaarheid en dynamiek in dit stadsdeel aanzienlijk verhoogt. Vanuit de strategische en duurzame visie van de stad Mechelen werd binnen het project ook aandacht besteed aan andere doelstellingen. Het wegwerken van een aantal knelpunten op het vlak van mobiliteit, het herwaarderen en uitbreiden van het kernwinkelgebied en het verhogen van de toegankelijkheid en de aantrekkingskracht van het culturele erfgoed.
Het project kreeg financiële steun van het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling. Ook de Vlaamse overheid en de provincie Antwerpen gaven ondersteuning via het Stedenfonds en extra subsidies.
Projectbudget: € 4.814.176
EU-bijdrage (fonds): € 1.701.672
Andere bijdragen: Cofinanciering Vlaanderen: € 2.163.553,4
Looptijd: 01/02/2009 tot 31/01/2011
Sint-Katelijnestraat
De Sint-Katelijnestraat, invalsstraat vanuit het noorden en aanlooproute naar het kernwinkelgebied werd volledig vernieuwd. Conceptueel werd er rekening gehouden met duurzame mobiliteit, het STOP-principe (stappen, trappen, openbaar vervoer, privévervoer), de eisen van een aantrekkelijk openbaar domein, kindvriendelijkheid en kunst in het straatbeeld.
Media- en Ondernemerschapscentrum (MOC)
In een leegstaand pand in de Kanunnik De Deckerstraat werd samen met de Hogescholen van regio Mechelen, het MOC of Media- en Ondernemerschapscentrum voor creatieve jongeren opgericht. Het MOC had als hoofddoel het samen brengen van jonge afgestudeerden met ondernemerszin en het integreren van bestaande initiatieven in het geheel. Het MOC werd opgericht op een centrale plaats in de stad waar creatieve ondernemende disciplines samenkomen binnen een interculturele dimensie. Door de oprichting ervan werd een economisch klimaat gecreëerd dat de mogelijkheid laat om risico’s te nemen, nieuwe methodes uit te testen en experimenten toelaat. Naast de kostendelende aspecten, worden ook werkruimte en expertise ter beschikking gesteld van starters.
Ondertussen is het MOC uitgegroeid tot een expertisecentrum én een naamsverandering rijker. Het Oh! (ondernemershuis) is een regionaal trefpunt dat creatieve starters begeleidt en klaar stoomt om levensvatbaar te zijn op de reguliere markt. Ze helpen je met administratieve ondersteuning, advies op maat, startersfaciliteiten en organiseren verschillende netwerkevenementen en opleidingen. Het bedrijvencentrum stimuleert het ondernemerschap bij jongeren, brengt de creatieve economie naar de Mechelse binnenstad en geeft de buurt een nieuwe impuls.
Kinderopvang
De voormalige school Klein-Begijnhof werd gerenoveerd in functie van een latere organisatie van kinderopvang. Enerzijds zorgde de renovatie voor een verhoogde aantrekkelijkheid van de buurt. Anderzijds beantwoordt de organisatie van kinderopvang aan de behoeften van nieuwkomers, aangetrokken door ontwikkelingsprojecten in dat stadsdeel.
Kinderdagverblijf Klein Begijnhof opende in 2011 de deuren voor 22 kindjes. De stad heeft plannen om de capaciteit van het verblijf te verhogen.
Archeologisch onderzoek op Sint-Romboutskerkhof
In november 2009 werd op het Sint-Romboutskerkhof gestart met wat de grootste opgraving zou worden op Mechels grondgebied. Aanleiding voor het onderzoek was de bouw van de ondergrondse parking Kathedraal. Zestien maanden en twee strenge winters later kon het terreinwerk worden afgerond en bleken er niet minder dan 4165 skeletten opgegraven, naast nog eens duizenden losse schedels en beenderen. Daarmee behoort de collectie tot de grootste van haar soort in West-Europa en vertegenwoordigt ze een schat aan informatie. De stad startte een publiekswerking op om de archeologische rijkdom van deze plaats aan de passant te tonen.
Het onderzoek van de skeletten van het Sint-Romboutskerkhof is nog altijd aan de gang en dat blijft wellicht nog vele jaren zo, gezien de enorme omvang en het wetenschappelijk belang van de collectie.
Lichtplan
In 2011 koos Mechelen als eerste stad in Vlaanderen resoluut voor de LED-technologie voor de openbare verlichting in haar binnenstad. In samenwerking met Fluvius en Philips werd een bijzonder performant verlichtingssysteem ontwikkeld dat niet alleen gebruik maakt van de energiezuinige LED technologie maar ook modulair is en gekoppeld kan worden aan ‘smart’ toepassingen zoals bijvoorbeeld dimming en bewegingsdetectie.
Bedoeling was om de belevingswaarde van het architecturaal patrimonium en de publieke ruimte te verhogen. Bijkomend creërt een goede verlichting een veiligheids- en comfortgevoel voor bezoeker en bewoner.
Het project “Lunavision” kadert binnen het lichtplan van de Stad Mechelen dat gestructureerd is volgens een sterk vormelijk en inplantingsgewijs lichtsysteem langs de assen en de invalswegen naar het kerngebied.
Eind 2012 werd het traject in de binnenstad afgerond en begin 2013 besliste het stadsbestuur op basis van de positieve resultaten van het pilootproject om ook in de woonwijken buiten de stadskern dit type verlichting in te voeren.
Het hele lichtplan past volledig in de engagementen van de stad om de eigen CO₂-uitstoot te verminderen en te streven naar een klimaatneutrale organisatie tegen 2018. De energiebesparing op het nu al uitgevoerde project is ongeveer 36,6 MWh, een daling met ongeveer 18% in energieverbruik. Dit betekent een besparing van 8,5 ton CO₂ en een jaarlijkse besparing van 6.500 euro op de verbruiksfactuur van de stad. Door de verdere uitrol van de LED-verlichting én het dimregime zal de stad nog meer besparingen kunnen doen.
Op 2 december 2015 haalde de stad met het project, LunaVision, de Agoria Smart City Technology Award 2015 binnen: de prijs voor het beste stadontwikkelingsproject rond energie-efficiëntie.
