Aaqua is een ingenieursbureau dat industriële waterzuiveringsinstallaties ontwerpt en bouwt. “Onze klanten zijn bedrijven, voornamelijk KMO’s, die typisch 100 tot 1.000 kubieke meter water per dag verbruiken”, zegt Van de Broeck. “We doen zowel het ontwerp als de plaatsing van installaties. Als je het wil vergelijken met een huis bouwen, dan zijn wij architect én aannemer.”
De jongste jaren merkt het bedrijf een enorme stijging in de vraag naar installaties voor waterhergebruik. “Waar waterhergebruik in ons zakencijfer in 2017 nog verwaarloosbaar was, is het nu ongeveer 40 tot 50 procent van wat we doen. Vroeger focusten we voornamelijk op het zuiveren van water zodat het veilig en reglementair kon geloosd worden, vandaag gaan we een stapje verder en wordt het water zodanig gezuiverd dat het opnieuw ingezet kan worden in het productieproces van bedrijven. Het gezuiverde water dat we afleveren is van drinkwaterkwaliteit of beter.”
Waar waterhergebruik in ons zakencijfer in 2017 nog verwaarloosbaar was, is het nu ongeveer 40 tot 50 procent van wat we doen.
Een sector waarin Aaqua onder meer actief is, is die van de tankreiniging. “Alle vrachtwagens met een citerne die je ziet rijden op onze wegen – en dat zijn er veel – moeten tussen ladingen door gereinigd worden. Logisch, want er mogen natuurlijk geen besmettingen ontstaan. Dat kan gaan van ladingen in de voedingsindustrie, denk aan chocolade of wijn, maar evengoed om toxische stoffen. Op dat laatste hebben wij ons vooral toegelegd. Daarvoor bouwen we installaties in heel Europa, maar ook in Amerika en het Midden-Oosten.”
De reden voor de stijgende vraag naar installaties voor waterhergebruik is deels economisch. “Hoge energieprijzen waren de voorbije jaren een incentive voor bedrijven om extra in te zetten op waterzuivering. Het water dat uit onze installaties komt, is meestal warmer dan leidingwater, vaak 15 tot 20°C warmer. Dan is het vaak betaalbaarder om afvalwater te zuiveren met bruikbaar warm water als eindproduct in plaats van water te nemen uit het leidingnet en dat zelf op te warmen. Daarnaast besparen bedrijven door het hergebruiken van gezuiverd afvalwater uiteraard ook op hun waterfactuur, gemiddeld tussen 60 en 70 percent.”
Bijkomend merkt Van den Broeck ook een shift in perceptie. “Het thema waterschaarste is alomtegenwoordig. Terwijl we vroeger zelf klanten moesten stimuleren richting waterhergebruik, is het nu de eerste vraag die zij aan ons stellen. Die bewustwording is voor bedrijven nog een extra drive om te gaan inzetten op waterzuivering.”
Vlaanderen als koploper
Dat er net in Vlaanderen een enorme know-how zit op vlak van waterhergebruik, is geen toeval. “Het feit dat we qua technologie zo’n tien jaar voorstaan op veel buurlanden en zelfs Amerika, heeft te maken met een unieke combinatie van factoren”, zegt Van den Broeck.
“Een eerste factor is het feit dat Vlaanderen ervoor heeft gekozen om bedrijven zoveel mogelijk af te koppelen van de publieke riolering. Dit betekent dat bedrijven zelf hun water moeten zuiveren in plaats van dat het gebeurt via de riolering door Aquafin. Het water dat bedrijven mogen lozen moet bovendien aan zulke strenge eisen voldoen zijn dat het nog maar een kleine extra stap is richting water van drinkwaterkwaliteit.”
“Daar komt bij dat in de Belgische wetgeving wel een specifieke kwaliteit voor drinkwater staat omschreven, maar geen bron. Je mag dus drinkwater maken uit grond- of oppervlaktewater zoals de drinkwaterbedrijven dat doen, maar evengoed uit afvalwater. Zolang het eindresultaat voldoet aan de vooropgestelde en strenge kwaliteit, doet de bron er niet toe.”
“Tot slot ligt de kostprijs van leidingwater in ons land veel hoger dan in pakweg Amerika. Daardoor is er hier ook meer behoefte aan zuivering en hergebruik.”
Nog veel potentieel voor groei
Er zijn nog veel bedrijven die op een enorm potentieel zitten wat betreft waterzuivering, zo zegt Van den Broeck. “Bij sommige zou je zelfs tot quasi 100 procent afkoppeling kunnen gaan. Vandaag zitten we vaak op 70 procent water uit recuperatie. De overige 30 procent moet je dan natuurlijk gaan bijvullen. Meestal gebeurt dat vanuit het leidingnet, maar in principe kan het ook via regenwater, bijvoorbeeld bij bedrijven met een heel groot dakoppervlak. In theorie zouden bedrijven ook kunnen gaan samenwerken, maar dat is nog niet evident. Vandaag focussen we vooral op het volledig benutten van het aanwezige potentieel. Met als doel bedrijven veel minder aanspraak te laten maken op het leidingnet. Zo zullen we zeker in droge zomers minder snel tegen de waterlimieten aanlopen.”
Twee grote uitdagingen
Van den Broeck ziet twee grote uitdagingen in de sector van circulair waterhergebruik. “Een eerste is de perceptie. Het blijft soms moeilijk voor mensen om te geloven dat je afvalwater zo kan zuiveren dat het opnieuw drinkwater wordt. Om aan te tonen hoe zeker wij zijn van onze zaak, hebben we al een paar keer bier laten brouwen met gezuiverd afvalwater.”
Een tweede belemmering is het wetgevend kader. “De norm voor de waterkwaliteit dat we willen hergebruiken ligt veel hoger dan voor water dat geloosd mag worden. Na ons waterzuiveringsproces mogen we volgens de huidige wetgeving dat laatste deeltje afvalconcentraat dat overblijft, soms niet lozen in een waterloop of een rioleringssysteem. Terwijl daar niet meer vuilvracht in zit dan in minder geconcentreerde versies. Als we er opnieuw water aan zouden toevoegen zouden we wel onder de concentratienorm blijven en zouden we wel mogen lozen, maar dan hebben we natuurlijk niets gewonnen. Verwachten dat er absoluut niks meer overblijft, kan niet. Daar moeten we realistisch in zijn. Voor die concentraatproblematiek zoeken we nog een oplossing.”
Blijven investeren in de toekomst
Rob blikt hoopvol vooruit. “Gelukkig bevinden we ons in een kennisregio. Heel veel onderzoeksinstanties gaan actief aan de slag met de uitdagingen rond water waar wij mee bezig zijn. Als bedrijf werken wij samen met onze sectorvereniging actief mee aan deze onderzoeksprojecten met oog op de toekomst. De wisselwerking tussen industrie, overheid en kennisinstellingen zorgt dat we enorm ver staan en we gericht oplossingen kunnen uitwerken voor de uitdagingen van onze sector.
Als bedrijf houdt Aaqua dus voortdurend de vinger aan de pols. Maar wat kennis en technologie op vlak van waterzuivering betreft, behoort Aaqua nu al tot de absolute wereldtop. “Het is raar om dat over jezelf te zeggen, maar het klopt wel. Wij bouwen met ons team al tien jaar installaties waar ze in andere delen van de wereld alleen nog maar van dromen.”
Meer weten over wat Aaqua doet? Bekijk hun website op www.aaqua.be
In Mechelen kennen we nog enkele toppers op vlak van Waterzuivering. Lees ook de verhalen van InOpSys en Pantarein
